Wij, dat zijn Petra en Eddy uit Kortenberg. Einde mei, begin juni 2023 trokken we op vakantie naar Sardinië, met onze elektrische wagen (EV). Denk je zelf aan een reis naar Italië of Sardinië? Dan helpt dit reisverslag je al een heel eind op weg.

O ja, alle vermelde snelheden zijn reële GPS-snelheden. 120 km/u op GPS-snelheid is 125 km/u op het dashboard!

Etappe 1 – Van Kortenberg naar Eimeldingen (D)

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

We vertrekken rond 8u50, vol goede moed en 100% volgeladen. Temperatuur in de ochtend 9°C, maar in de loop van de dag loopt dat snel op tot zelfs 27°C. We trekken met onze Kia E-Niro 64 KWH naar Sardinië. We hebben een resem laadkaarten, maar voor Italië  is Enel X de logische keuze. Met hun Travel Plus Pack krijg je voor een maand een slordige 320 KWH voor 99 euro. Dan laad je dus aan 0,3125 euro/KWH. Een voordeliger tarief vind je niet om snel te laden.

Het is onze eerste roadtrip met een elektrische auto, dus wel een beetje spannend. Daarom bouwen we wat voorzichtigheid in. We beslissen om regelmatig te stoppen om bij te laden. Ongeveer elk anderhalf uur lassen we sowieso een pauze in, elektrisch of niet. Dus pauzeren wordt laden, en we plannen om onze wagen niet ‘leger’ te rijden dan 25%. Dan heb je marge om desnoods een laadstop over te slaan en naar een volgend punt te rijden.

We zijn dus goed voorbereid. De route is vooraf gepland met tools zoals A Better Route Planner (ABRP), Chargemap, de ANWB planner en Google Maps. Géén enkele planner is perfect, ondervinden we. We maken op basis van alle invoer onze eigen route. Die voeren we, samen met alle mogelijke alternatieve laders en toeristische bezoekpunten, in Google MyMaps in.

Dat werkt handiger dan onderweg verschillende apps te moeten consulteren. Gewoon één app voor alles: laadpunten, toeristische stops, enzovoort. De laadpunten zijn - als back-up - ook zoveel mogelijk in Waze ingevoerd. En we hebben apps zoals ChargeFinder om onderweg bij te sturen. Dat laatste zal nodig blijken…

Laadstop 1: Ionity Wellin/België (score 4/5)

Volgens de oorspronkelijke planning van ABRP zouden we aankomen met nog 53% batterij, maar we kwamen aan met ongeveer 67%. Stoppen moet toch, dus laden we bij tot ca. 80%. In ca. 20 minuten laden we een kleine 8,46 KWH. Net goed om in de nabijgelegen Panos even een cappuccino te bestellen en naar het toilet te gaan. Het is onze eerste keer snelladen op de autostrade, na meer dan een jaar elektrisch rijden met de Kia E-Niro. Ja, als je thuis een laadpaal hebt, dan gebruik je in België die snelladers nauwelijks. Zelfs niet om naar de zee of de Ardennen te rijden.

Het laden gaat goed, al is Ionity Wellin duidelijk een druk bezet station. Als we aankomen zijn er van de 6 laadpunten 3 in gebruik, als we vertrekken zijn er 5 van de 6 in gebruik.

Laadstop 2: PC Tank Schengen Luxemburg – Chargecloud Charging Station (score 4/5)

Hier zijn we Luxemburg bijna uit. Het is middag, dus tijd voor een lunchpauze. Op deze site zijn verschillende aanbieders met laadpalen. We kiezen voor Chargecloud station, dat vinden we gemakkelijk in het wat onoverzichtelijke station. Zij hebben maar liefst 8 snelladers, en we zijn bij de start de enige om te laden. Opnieuw is onze wagen een stuk zuiniger dan de oorspronkelijk planning van ABRP aangaf. Omdat het toch middag is en we de enige zijn om te laden, stellen we de auto in op volladen tot 100% -  normaal laad je tot 80% op om de laadpalen zoveel mogelijk vrij te houden voor andere gebruikers én omdat dat het snelste gaat. Maar we zijn toch alleen en hebben tijd. Dus laden we in een klein uurtje vol tot 96%. Dat is maar liefst 32,29 KWH.

We laden ook onszelf bij met een fijne picknick op het enige vrije tafeltje dat we buiten vonden aan een achterkant van het winkelgebouw, lekker in de zon.

Laadstop 3 – MER Zweibrücken Duitsland (score 0/5)

Onze derde stop was gepland bij MER Zweibrücken, om de zogeheten laadwoestijn in Frankrijk te omzeilen. Viel dat even tegen. Hier staan voldoende prachtige snelladers. Helaas wel in een wat desolate omgeving midden in een industrieel aandoend winkelcentrumgebied. Alleen wilde de Enel X kaart daar niet werken – ja, we probeerden ze aan een tweetal laadpalen. We hadden geen zin om de duurdere reserve laadpassen boven te halen. Dus reden we meteen door naar de volgende stop. Dat is het voordeel als je genoeg reserve hebt.

Laadstop 4 - Allego in Düttlenheim. (score 5/5)

Dat is hier andere koek. Een prachtig servicepunt. Zes snelladers die elk maar liefst 300 KW aankunnen. Alle lekkere culinaire voorzieningen in de buurt, koffie en toilet… en enkele heerlijke zitbanken en tafeltjes buiten in het zonnetje, mooi voor het gebouw. En dus niet weggestopt op de parking. Zo ziet de ideale parking eruit langs de autostrade.

We laden 23,73 KW in 25 minuten. Net genoeg tijd voor een plaspauze, wat koffie en even de gsm checken. We gaan alweer de baan op. We richten de steven op Hotel Zum Loewen in Eimeldingen. Dat is vlakbij de Zwitserse grens, in de buurt van Basel. Daar gaan we overnachten, en morgen gaan we dan langs de Gotthard tunnel richting Italië.

Het hotel heeft twee plaatsen om te laden voor EV’s. Het is een gratis service van het hotel, waar we dankbaar gebruik van willen maken. Alleen, dat draait even anders uit. Net vandaag, ja zelfs nét wanneer we toekomen, schilderen ze de belijning van de EV laadpunten. Onmogelijk er te laden dus.

Morgen rijden we langs de Gotthard tunnel richting Livorno (bij Pisa), om een vooraf gereserveerde boot te nemen naar Sardinië. Daarom willen we vanavond toch laden tot 100%. Gelukkig voorzagen we alternatieven in de buurt. Er zijn op wandelafstand Tesla-snelladers die open staan voor alle EV’s. Maar we gebruiken liever onze toch al betaalde pack van Enel X. De nabijgelegen snellader van Aldi Süd aanvaardt de Enel X kaart ook al niet. Gelukkig kunnen we wel terecht bij het Virta charging station in het nabijgelegen Binzen, op 20 minuten wandelen van het hotel. Daar laden we vol tot 100% (35,8 KWH in 1u14 minuten). Een kleine moeite, die de volgende dag van goudwaarde zal zijn!

Al bij al een positieve eerste reisdag met onze Kia E-Niro. We reden 593 km met een verbruik van 15,9 KWH/100 km. Dat tegen wisselende snelheden. Vaak tegen 110 per uur, soms minder door de files en wegenwerken, of een stuk gewone weg tegen 80 km/uur. Soms tegen 120 km. per uur op de autostrade, als de situatie het toeliet. En met pieken tot 130 km/uur. De wagen doet het uitstekend. En we verliezen eigenlijk geen tijd met het laden, dat zijn onze noodzakelijke rustpauzes. Als we ’s avonds nog hadden kunnen laden aan het hotel, was het helemaal perfect geweest.

Etappe 2 – Van Eimeldingen (Duitsland) naar Livorno (Italië)

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Na een heerlijk ontbijt starten we vol goede moed om 7u45 de trip naar Livorno, waar we ten laatste om 19u30 moeten zijn om onze gereserveerde nachtboot te halen richting Olbia op Sardinië. Aan de grens met Zwitserland verliezen we een half uurtje tijd om een wegenvignet te kopen, wegens uitgebreide controles van de lokale grenswachters.

Laadstop 1: Ionity Gotthard Süd/Zwitserland (score 4/5)

Dat is nog maar klein bier met wat komen gaat. We moeten de Götthard-tunnel langs, en die ochtend loopt het daar al flink in de soep. Enorme files, helikopters in de lucht… We laden wel nog even bij aan de Ionity snelladers op Gotthard Süd. Op de parking was het overdruk door al die files, maar gelukkig zijn er van de zes snelladers een tweetal vrij en kunnen we probleemloos bijladen. Onze EV redt ons van de eindeloze file op het tankstation. In 22 minuten laden we een slordige 12,41 KWH bij. Even tijd dus om de benen te strekken en een cappuccino te drinken. En natuurlijk ook de noodzakelijke toiletstop.

Meer dan drie uur verliezen we uiteindelijk om de Gotthard tunnel te passeren. We hadden een ruime marge voorzien om de boot te halen, maar die gaat er genadeloos aan. We zitten dus in de problemen. Gaan we het redden?

Bovendien wil mijn GSM met Base abonnement niet meer werken in Zwitserland. Ik heb geen mobiel internet, en da’s lastig als er zoveel haast noodzakelijke tools op je GSM staan. We hebben helaas geen tijd om nu met GSM’s te prutsen. Gelukkig werkt de Proximus mobiel van mijn vrouw wel. We slagen er nog in om de file op de autostrade met een half uur in te korten door met de hulp van Google Maps een omweg te nemen over kleinere wegen richting Gotthard tunnel. Zal het helpen?

Laadstop 2 – Cadorago free to X Lario Ovest (E35/Italië) – (score 4/5)

Nood breekt wet: we korten onze pauzes zoveel mogelijk in. We eten zelfs in de wagen. Langs de autostrades in Zwitserland en Noord-Italië zijn de laders voor EV’s wél heel goed met verkeersborden aangegeven. Dat geeft gelukkig vertrouwen. We nemen nog een geplande stop bij Cadorago Free to X charging in Lario Ovest. Dat is ergens tussen Como en Milaan. Alweer een 25 minuten laden voor 22,55 KWH en een noodzakelijke toiletstop. Van de 4 snelladers waren er 2 vrij, dus dat ging alweer goed.

Maar het is al 16u30 en we moeten vaart maken. We besluiten om een geplande stop bij Fiorenzuola – dat is ergens boven Parma - over te slaan. We zijn toch behoorlijk goed volgeladen, en onze wagen blijkt zuiniger dan verwacht. Tussendoor lig ik nog altijd te knoeien met mijn gsm, nog altijd geen mobiel internet. Ik maak van mijn vrouw haar mobiel een hotspot, waarop ik via wifi mijn gsm aansluit.

Laadstop 3 - A15 Autostrade della Cisa (Italië), Go Electric Station - (score 3,5/5)

Het verkeer zit ons niet mee. Files, wegenwerken en tolpoorten doen ons nog meer tijd verliezen. En we moeten zeker nog 1 keer laden. Alleen, waar? We hadden een geplande stop voorzien bij Ionity Versilia Ovest, dat is niet ver meer van Livorno. Maar onderweg wordt het duidelijk dat we dat waarschijnlijk niet gaan halen. We nemen geen risico en via de ChargeFinder app zoeken we onderweg nog een geschikte snellader. Dat is op de A15 Autostrade della Cisa, een Go Electric Station met één snellader die 95,2 KW CCS aankan. Net goed voor onze wagen, en volgens de ChargeFinder app is die laadpaal vrij. Daar laden we in 19 minuten een slordige 21,04 KWH bij. Gelukkig werkt dat allemaal perfect met de Enel X kaart. En de laadsnelheden zijn goed, onze wagen kan op zijn best toch niet meer dan een 75 KW aan. Op zo’n moment wens je wel dat je beschikt over een EV met 800 volt technologie. Dat laadt nog eens dubbel zo snel. Tenminste, als de laadpaal dat aankan.

Tegen 18u56 zijn we klaar, en vertrekken we naar de boot. We komen zeker te laat, dat kan niet anders meer. Na een zenuwslopende rit komen we om 20u15 bij de boot – niet één keer verkeerd gereden, zelfs niet in de haven – en jawel hoor, we kunnen er nog bij. Na ons komt er zelfs nog een ganse meute wagens toe. We waren niet alleen met problemen, dat was duidelijk. Elektrische wagen of brandstofwagen, op een gegeven moment is het heirkracht en ondergaat iedereen hetzelfde lot.

Maar eind goed, al goed. Moe maar tevreden gaan we iets eten op de boot en zoeken we onze kajuit op voor een korte nacht.

Etappe 3 – van Olbia naar Bari Sardo (Sardinië)

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Laadstop 1 – Olbia winkelcentrum Sardinië (score 3,5/5)

Het was vroeg opstaan vandaag, om 5u45. De wachtrijen aan het ontbijtbuffet van de boot doen ons besluiten om ook deze file over te slaan. Ergens rond 7u30 zetten we voet aan land. We zoeken een snellader op van 50 KW nabij een winkelcentrum in Olbia. We starten het laden – de Enel X laadpas werkt hier alweer perfect - en rusten nog een beetje in de wagen. Ja hoor, we zijn gewoon moe. Eenmaal op onze positieven besluiten we om de laadsessie te verlengen tot 100% en in een nabijgelegen koffiebar iets van een ontbijt te nemen. Dat was geen probleem, want bij de twee snelladers was er verder toch geen kat te zien.

Na 1u27m laden zijn we klaar met ons ontbijt en stoppen we het laadproces. We hebben 53,78 KWH geladen en trekken richting hotel La Torre in Bari Sardo. Alleen, het is nog te vroeg om daar toe te komen. Dus besluiten we om even Su Romanzesu te bezoeken. Een eerste toeristisch bezoek, een site uit het bronstijdperk toen de Nuraghi er woonden. Een mooie rit door een prachtig berglandschap. Het is de eerste keer met onze EV in de bergen. De elektrische motor en de directe besturing van zo’n wagen zijn gewoon fantastisch om mee te rijden in de bergen. Wat een power, wat een accurate besturing! En dat in ecomodus, en met regeneratie op maximum: stand 3. Aangekomen op de toeristische site hebben we een verbruik van zo’n 20 KWH per 100km over de afgelegde afstand. Dat valt nog mee om hoofdzakelijk bergop te rijden.

Na het bezoek, het is al middag, willen we even iets gaan eten in Nuoro, een kortbij gelegen stadje. Alleen, onze beider gsm’s zitten zonder mobiele data. Hoog in de bergen is er gewoon geen bereik. Gelukkig brengt de GPS van de wagen soelaas, en wenden we gauw onze steven richting Nuoro.

Laadstop 2 (eindstop) – Hotel di Torre in Bari Sardo Sardinië (score 4/5)

Na de lunch trekken we naar ons Hotel di Torre in Bari Sardo. Om 15u30 komen we aan, na een stevige rit hoofdzakelijk bergaf. Ons gemiddeld verbruik van de dag ligt op 12 KWH/100 km dankzij de indrukwekkende regeneratie bergaf. Wat doet die Kia E-Niro het verbazend goed! En in het hotel kunnen we deze keer wel gratis bijladen tegen 11 KW. Dat valt even mee, we hebben zo zelfs onze eigen privé parkeerplaats. Nu is het echt tijd voor vakantie.

O ja, nog een tip voor die lader van 11KW van het Hotel di Torre. Volg de juiste volgorde: eerst de Type 2 kabel in je auto inpluggen, dan de kaart van de lader – die je krijgt aan de receptie van het hotel – even voor de laadpaal houden, wachten tot je een klik hoort en dan pas de andere kant van de Type 2 kabel in de laadpaal steken. Echt zo doen, anders gebeurt er niks.

Slotsom van deze driedaagse rit van Kortenberg naar Bari Sardo in Sardinië? We reden 1433,9 km tegen een efficiënte 15,5 KWH/100 km in 24u19 minuten effectieve rijtijd. Daarbovenop kwamen de pauzes en de nachtboot.

Bari Sardo is trouwens een heerlijk kustdorpje met voldoende publieke Type 2 laadpalen. Een prima stop als je pas op Sardinië toekomt en het even rustig aan wilt doen. Er zijn in de buurt verschillende stranden met leuke strandbars of restaurants. Je kan van daaruit ook uitstappen maken naar het ruige binnenland, naar Nuoro bijvoorbeeld.

Tijdens de 4 dagen dat we hier verblijven, vernemen we wel vervelend nieuws. We planden om met de Enel X pack terug te rijden naar België, maar binnen een tweetal weken wijzigen ze eenzijdig hun tarieven. Hun voordelige packs verdwijnen per 15 juni en worden extreem duur. Dat ondanks hun eerdere aankondiging dat hun prijzen tot in augustus zouden gelden. Althans, dat kreeg één van de leden van de facebook groep EV Belgium als communicatie. Wij kregen zelf zo’n communicatie nog niet. Maar we moeten ons pack vernieuwen tegen 12 juni, en we rijden terug op 15-16 juni. We kunnen dus het risico niet nemen dat onze gekochte KWH toch plots zouden vervallen of extreem duur worden. Schande trouwens, Enel X, dat jullie ons niet correct op de hoogte brengen. En schande dat jullie ondanks eerdere beloftes toch jullie prijzen wijzigen!

Dat wordt dus zoeken naar alternatieven. In eerste instantie denken we aan het Tesla netwerk. Maar we vernemen ook dat Ionity binnen een week of zo een ‘maandpack’ voor vakantiegangers zou lanceren. En dan is er eventueel nog BeCharge. Dat wordt dus opnieuw wat puzzelen.

Etappe 4 – Van Bari Sardo naar Poggio dei Pini (Capoterra), in de buurt van Cagliari

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Vandaag starten we gratis opgeladen tot 100% vanuit ons hotel in Bari Sardo. 498 km bereik geeft de teller aan, zoveel stond er nog nooit op het dashbord. Een combinatie van warme temperaturen (rond de 25°C) en het rijden op rustige binnenwegen.

In het kleine dorpje waar onze B&B zich bevindt, zijn geen snelladers. Dus plannen we om even te stoppen in Cagliari om bij te laden. We nemen wel een binnenweg, de SS125, door het gebergte. We kronkelen kilometers lang en stoppen tussendoor aan een kleine drukke Italiaanse taverne voor een heerlijke cappuccino. Opnieuw toont de Kia E-Niro zich superzuinig, vooral het bergaf rijden zorgt voor véél energierecuperatie. In Cagliari hebben we nog 81% batterij, dus die laadstop slaan we over. Geen zorgen voor nu, dat komt later wel.

Na een route van 142 mooie kilometers en 2u10 rijden komen we aan bij Casa Mariluka in Poggio dei Pini. Het is een prima uitvalsbasis om uitstappen te maken. De eerste dag is er in de ochtend zon, en gaan we nog meer zuidwaarts naar het strand van Chia. Na de middag rijden we de bochtige kustweg SP71 naar Teulada.

Een prachtige heuvelachtige rit, waar die Kia-E-Niro zich weer op zijn best toont met een verbruik rond de 12 KWH/100 km. Op die manier kunnen we bijna 600 km. rijden met onze elektrische wagen! ’S Avonds gaat de rit naar het stadje Pula, een superaardig plaatsje waar je heerlijk kan dineren op de terrassen. Let wel: parkeer je op de publieke parking net buiten de stad, want je mag met je wagen als buitenlandse toerist de stad niet in. Dan krijg je een boete thuisgestuurd! Op die publieke parking (juni 2023) zien we trouwens een snellader van Enel X staan, nog ingepakt in plastic. Die komt binnenkort in gebruik, en dat mag hier wel. Want om bij te laden moeten we in deze regio vooralsnog de steven wenden naar Cagliari.

Tussendoor herplannen we een mogelijke route naar huis met Ionity snelladers. Dankzij tools als ABRP en ChargeFinder is dat redelijk snel gebeurd. Nu nog wachten op dat aanbod van Ionity, en dan beslissen.

Laadstop 1 – Type 2 lader in hoofdstad Cagliari (Sardinië) (Score 3,5/5)

De tweede dag van ons verblijf bij Casa Mariluka bezoeken we de hoofdstad Cagliari. We gaan eerst bijladen aan een Enel X Type 2 lader, dicht bij het Teater Lirico van Cagliari (snelheid 11 KW, daarvan zijn er meerdere in de buurt). Een dikke 3 uur om 34,77 KWH te laden, dat geeft ons een tijdje parkeerplaats. Dat is niet simpel in Cagliari, maar gelukkig is het zondag. Na de laadbeurt verplaatsen we even de wagen en genieten verder van een heerlijke dag in Cagliari.

De derde dag gaan we langs een bochtige kustweg, de SP17 naar Solanes – prachtig zandstrand daar trouwens. Opnieuw doen onze ogen pijn van de verblindende schoonheid onderweg. En opnieuw toont de wagen zich op zijn best op dit trage, heuvelachtige parcours. Daarna gaan we eten in Villasimius, even mooie route trouwens. Het stadje zelf is wel iets minder aantrekkelijk dan Pula, al kan je er genieten van een heerlijk aperitief en diner.

Op de terugweg van Villasimius nemen we de iets snellere SS125 naar Cagliari. Daar hangen we ’s avonds een kwartiertje aan de snellader, een 75 KW slurper aan het begin van de grote strandweg van Cagliari (Cagliari, via Leonardo Da Vinci, Enel X Charging Station IT). Daar laden we dus tot 80% vol, een kleine 13,44 KWH. Voldoende om alweer een kleine 400 km. te rijden. Voor de Kia E-Niro was het alweer een efficiënte dag met een gemiddeld verbruik van 14,00 KWH/100 km over een slordige 100,8 km. Daar zitten de dagtemperaturen van een 25°C wel voor iets tussen.

De vierde dag doen we het hier rustig aan. Ik zet de puntjes op de i voor onze route van morgen naar onze volgende B&B tussen Alghero en Sassari. Ik update even de Ionity app – dank je wel aan de leden van de facebook groep van EV Belgium voor alle antwoorden op mijn vragen - zodat ik het maandelijks ‘vakantie’-aanbod van Ionity desgewenst kan bestellen. Maar morgen eerst even gaan testen bij Tesla in Oristano. Daarna beslissen we wel. Vandaag nog enkel een klein ritje naar het strand en de Romeinse vestiging van Nora, een klein beetje verder dan Pula.

Etappe 5 – Van Poggio dei Pini (Capoterra) naar Sassari

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Vandaag wordt het een lange dag. We zijn dan ook al vroeg uit de veren. De ochtend brengen we nog door in de Marina-wijk, de havenwijk van Cagliari. Heerlijk flaneren door de smalle winkel-wandelstraten, een cappucino bij Café Anticco, je kent dat wel.

Laadstop 1 – Sestu (Sardinië) (score 3,5/5)

Tegen een uur of één trekken we landinwaarts. Eerste stop is de 110 KW lader in Sestu, een gebied met grote shoppingcentra net boven Cagliari. De snellader levert wel maar een goede 58 KW, dus niet het volle pond. Maar goed, na 20 minuten bijladen - een 18,30 KWH - trekken we met een 78% opgeladen batterij richting Su Nuraxi di Barumini. Een kleine omweg voor ons, maar het is echt één van de topexcursies die je kan maken in Sardinië. Een vestiging gestart in het bronstijdperk, en uitgegroeid tot een heuse site die je kan vergelijken met een middeleeuwse burcht. Ze staat nog voor meer dan de helft overeind!

Laadstop 2 – Tesla in Oristano (Sardinië) (score 3,5/5)

Daarna gaan we in Oristano de Tesla snellader eens proberen. Het is de eerste keer, dus het is even wat zoeken. De volle zon maakt het prutsen in de app op de gsm ook niet gemakkelijk. Maar het lukt, we laden tot ca. 70% vol, een 13 KWH. Dat is meer dan voldoende voor de rest van de dag. Het laden ging snel, een 11-tal minuten. Een uitgebreide koffie en toiletstop zit er dus niet in. Bij Tesla laden ging op zich oké. Maar wat als je geen mobiel internet hebt? Of je gsm kapot is? Dan is er geen mogelijkheid om met een kaart te laden of gewoon met de creditcard te betalen. Bovendien durft Tesla, als het druk is, zijn snelladers afsluiten voor niet-Tesla. Dan sta je daar ook? Dat laatste hoort echt niet. Snelladers horen publiek toegankelijk te zijn voor iedereen. En zorg nou ook eens voor een betaalmogelijkheid met krediet- of bankkaart. Dan hang je niet van al die app’jes af.

Na Oristano haasten we ons langzaam naar onze b&b, ergens tussen Sassari en Alghero. Het is nog twee uur flink doorrijden over de snelweg aan 110 km/u, voor zover de talrijke wegenwerken dat toelaten. Het drukt onze gemiddelde snelheid enorm. Moe maar tevreden komen we aan bij onze B&B, bij de wijnboer.

Laadstop 3 – type 2 lader in Alghero (score 3/5)

Die avond gaan we nog snel een lekker hapje eten in Alghero. Daar laden we bij een Type 2 lader van Enel X traagjes wat bij, aan 11 KW. Dat is even een gratis parkeerplaats voor een paar uur en een slordige 20 KWH bijladen. Al was het wel wat sukkelen, omdat die Italianen weeral aan het werken waren op de parkeerplaats. En dan maar de toegang tot de snellader blokkeerden. We moesten dus even over het voetpad rijden!

Laadstop 4 – B&B La Vinia Bed & Wine Experience in Sassari (score 5/5)

De eerste ochtend in onze B&B hangen we de wagen even aan de lader. Een eenvoudige Type 2 kabel die 5KWH levert. Enkele uurtjes zijn voldoende om weer aan 80% batterijcapaciteit te geraken, en dat tegen een nog redelijke prijs van 0,5€/KW. We hebben dus wat tijd om dit verslag verder af te werken, en te zwemmen in het heerlijke zwembad. Vandaag wordt trouwens een erg warme dag. We gaan richting 25°C, maar het voelt eerder als boven de 30°C.

In de namiddag van onze eerste dag in Sassari wenden we de steven naar Bosa. Een mooie stad, te bereiken langs een bochtige, bergachtige kustweg. Heen en terug een 140 km. tegen ongeveer 14 KWH/100 km. ’s avond in de B&B laden we opnieuw bij tot 80%.

De tweede dag bezoeken we ’s ochtends het nabijgelegen Alghero, slechts een 20 km. van onze B&B vandaan. Deze Spaans aandoende stad is supergezellig en leuk om te wandelen en op de weg langs het water iets te eten. In de namiddag doen we een wijnproeverij op onze B&B, dus we sluiten de dag rustig ter plaatse af. Makkelijk trouwens, als je op je B&B je wagen ’s avonds altijd kan opladen tot 80%. Zo zijn we altijd klaar om een flinke uitstap te maken de dag nadien.

Tussendoor is er nog de vraag: met welke leverancier gaan we in zee voor de terugreis? We wijzigen alvast ons Enel X Travel Pack naar een pay-as-you-go subscription. We nemen niet het risico om per 12 juni onze pack te vernieuwen, om dan per 15 juni onze goedkope KWH kwijt te zijn – al is dat laatste ook niet zeker. We beslissen binnen enkele dagen wel, welke leverancier het dan wél wordt.

De derde dag gaan we naar een strand in de buurt van Alghero, op een halfuurtje rijden van onze B&B. Tegen een uur of vier wenden we opnieuw de steven naar Alghero voor een tweede verkenning en diner ’s avonds. In onze B&B hangen we de wagen ’s avonds aan de stekker, en laden we telkens bij tot 80%. We moeten meestal slechts een 20 of 30% bijladen, maar het geeft een veilig gevoel om ’s morgens met een goed gevulde batterij en haast 400 km op de teller te vertrekken op uitstap. Je voelt je zo vrij als een vogel!

De vierde dag, een rustige zondag in Sardinië. De temperaturen halen stilaan een slordige 28 à 29°C. We brengen ’s morgens een bezoek aan Argentiera, nu een godverlaten stadje, waar vroeger de mijnwerkers naar zilver dolven. Daarna trekken we verder noordwaarts de fabuleuze stranden van Stintino. Het komt zo uit de boekjes:  azuurblauw kristalhelder water, witte zandstranden… Na deze rustpauze dineren we ’s avonds in Porto Torres. Daar probeer ik de laatste 20 KWH van ons Travel X pack bij te laden. Vandaag 11 juni was daarvoor de laatste dag volgens de app. Helaas is het tarief al veranderd naar pay-as-you-go en betalen we het volle pond. We schakelen na 10 KWH laden af, we hebben het toch niet per sé nodig. ’s Avonds laden we in de B&B dan maar tot 90% vol, want morgen is het reisdag naar een nieuwe bestemming.

Etappe 6 – van Sassari naar Porto Cervo

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Vandaag reisdag. We trekken eerst op bezoek naar het prachtige kuststadje Castelsardo, in het noordwesten van Sardinië. Mooie kustweg, heuvelachtig en dus alweer ideaal terrein voor onze Kia E-Niro. Eerst dachten we verder langs de kustweg te cruisen, maar onze gps geeft aan dat het verkeer te druk wordt. We nemen een afslag en trekken recht door het binnenland naar ons hotel. Er zijn hier niet veel laadpalen in de buurt, gelukkig kunnen we in ons hotel gratis laden, zo denken we.

Laadstop hotel Monti di Mola?

Het hotel, Monti di Mola, heeft twee ‘Tesla’-laadpalen, zo van die eenvoudige wallboxen, waarvan er één voor niet-Tesla’s openstaat. Het laden is zelfs gratis. Alleen, het zaakje wil niet aan de praat. De wagen weet dat hij aan een laadpaal hangt, maar verder gebeurt er niks. Ik zoek steun bij de facebook-groep van EV Belgium. Je moet dan wel de die hards trotseren die vinden dat je dan maar een Tesla moet kopen. Het is geen oplossing op reis. En het is onzin, die Tesla-spullen moeten gewoon werken, toch?

Elektrische mobiliteit is een recht, en mag niet van de kuren van één privébedrijf afhangen. Er moet gewoon een publiek laadnetwerk zijn, dat voor iedereen werkt. Dan lijkt het Portugese systeem beter. De overheid bouwt er een laadnetwerk, verschillende privé-operatoren kunnen er gebruik van maken. De overheid kan dan onmiddellijk wat regelgeving opleggen rond transparante prijzen, maximumprijzen en betaalmogelijkheden met bankkaart of creditcard. Met een beetje gezond verstand komt je toch al een heel eind? Het is een bedenking die we ons maken.

Enfin, het probleem blijkt wel meer voor te komen, aldus de conversatie op EV Belgium. De Tesla wallbox krijgen we vanavond toch niet meer aan de praat. Plan B: een 20-tal kilometer rijden, naar een andere laadpaal in een andere locatie. Daar hebben we geen zin in, ’t is tenslotte vakantie. Bovendien: het hotel werft via booking.com klanten met als optie het gratis laden op hun site. Dan moeten ze dat ook waar maken!

We gaan over op plan C, het noodplan zeg maar, en hangen de wagen in de tuin van het hotel – met toestemming van de hotelmanager - aan de granny charger. Gelukkig hadden we een extra lange verlengkabel bij voor dit soort noodgevallen! Als we de komende twee nachten telkens een tiental uur kunnen bijladen, raken we er wel.

We regelen voor de terugreis nog snel het Ionity-passport. Dat is een redelijke en betrouwbare oplossing. Een klein maandabo van 12 euro, en verder 20 eurocent korting per KWH. Het Tesla-netwerk? Niet slecht, maar ze kunnen zomaar hun netwerk voor niet-Tesla’s afsluiten. Bovendien: heb je geen mobiel netwerk, dan sta je daar maar schoon. BeCharge was ook een optie. Lijken voordelige tarieven, maar we krijgen maar geen duidelijkheid of je dat vlot kan opzeggen na een maand. Dus: het Ionity-passport lijkt de logische en goede keuze. Dan betalen we maar iets meer, maar we geraken vlot en zonder zorgen thuis. En werkt het mobiel Internet niet, dan zijn er nog altijd onze laadpassen van Maingau, Shell Recharge of Enel X.

Overigens was het vandaag alweer een superefficiënte reisdag met onze EV. 137,9 km gereden tegen een efficiëntie van 13,3 KWH/100 km. En dat in soms stevig bergachtig gebied. Echt super.

De volgende dag – ’s nacht hebben we aan de granny charger een slordige 30% bijgeladen, tot zo’n 80% - trekken we naar Palau en nemen de overzetboot naar de La Maddalena eilanden. Een mooie tocht langs heuvelachtige wegen en wat grotere wegen, weerom met heel wat wegenwerken die de boel vertragen. Op La Maddalena voert de tocht ons eerst naar Trinita Beach. Daarna bezoeken we het Garibaldi museum, een historisch waardevolle site over één van de grondleggers van de Italiaanse staat. En daarna terug naar ons hotel.

Opnieuw een tocht met een ongelofelijke efficiëntie van onze elektrische wagen. Een slordige 90 km leggen we af tegen 12,6 KWH/100 km. De bijna dertig graden Celsius en het trage verkeer zitten daar natuurlijk voor iets tussen, net als de sterke energierecuperatie als we bergaf rijden.

’S Avonds in het hotel hangen we de wagen opnieuw aan de granny charger, zodat we morgenvroeg hopelijk 90% volgeladen de terugweg naar huis kunnen aanvatten.

Etappe 7 – van Porto Cervo naar Pisa

Van deze etappe is er geen google map kaart, daarvoor was ze te kort.

En ja hoor, dat laden aan de granny charger lukt aardig. Op een nacht laden we een slordige 30% van onze batterijcapaciteit op. Met 90% in de tank vatten we vol vertrouwen de terugweg aan. Vandaag is een korte rijdag. ’S Ochtends in de vroegte rijden we een klein halfuur naar Olbia, vanwaar we om 10u30  de boot nemen naar Livorno. Na een dagje zonnen op het bovenste dek van het schip rijden van Livorno naar ons hotel in Pisa, alwaar we iets na 20u toekomen. Batterijcapaciteit van de wagen staat nog op ca. 80%.

Etappe 8 – van Pisa naar Mullheim (Duitsland)

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Na een deugddoende nacht kondigt zich een stevige rijdag aan over Italiaanse wegen. Een slordige 700 km. staan op het programma, en ja, we moeten alweer door de gevreesde Gotthard tunnel.

De laadstops staan gepland via Ionity, omdat we gebruiken willen maken van het Ionity-passport. We hebben een maandabonnement van een 11,99 euro betaald, en zo krijgen we 20% korting op alles wat we via hen laden. Dat plannen we de komende 2 dagen volop te doen.

Laadstop 1 -  Ionity Versilia Est - Italië (score 3/5)

Een eerst stop, na een uurtje rijden. We willen onze batterij terug op 80% brengen. Alleen, die Ionity-app wil van geen kanten werken. Wat we ook proberen, de lader wil niet aan de praat. Volgens de helpdesk van Ionity is er mogelijks een probleem met de betaling, maar ze kunnen ons ook niet verder helpen. Na bijna drie kwartier prutsen – geen cadeau hoor, in de volle zon met een app op je smartphone staan priegelen – krijgen we de lader dan toch aan de praat met onze Maingau-laadpas. We laden snel 6.66 KWH bij en zetten onze reis verder. Dat wordt dus een dure dag laden, vrezen we.

Laadstop 2 – Ionity Piacenza – Italië (score 3/5)

Hier zelfde verhaal. Met de app lukt het niet om de snellader te lanceren. Vanuit de app, na het goedkeuren van de betaling met onze digipass van de bank, komen we steeds opnieuw op het ‘home’-scherm van de app. Maar er volgt geen bericht dat we de laadkabel in de auto moeten steken. Dat zou nochtans moeten, aldus de Ionity-helpdesk. We klagen dit even aan, en de vriendelijke dame belooft om het verder door te spelen aan het Ionity-hoofdkantoor. Ik zou de komende dagen nog een email van hen krijgen. Maar dat helpt ons nu niet verder. Het wordt dus opnieuw de Maingau-laadpas. Hier laden we ca. 41 KWH bij, ondertussen is het tijd voor een ontspannen middaglunch.

Laadstop 3 – Ionity Bellinzona Süd – Zwitserland (score 4/5)

Mooie laadstop, hier in Zwitserland. We hebben al wat slingerende autostrades en tunnels achter de kiezen. Ook hier hetzelfde verhaal met het laden. De Ionity app werkt gewoon niet, steeds hetzelfde probleem. Dus de Maingau-laadpas komt boven, zo laden we ongeveer 19 KWH bij aan 75 ct./KWH.

De laadbeurten met de pas gaan goed. Telkens een 20 minuten laden. Goed om even de benen te strekken, iets te drinken, naar het toilet te gaan. En hupsakee, weer verder. Het tempo zit er goed in nu, en we besluiten geen tijd meer te verliezen met die Ionity-app. Zoiets kunnen we missen als kiespijn. Dat hoort niet op een dag van 700 km. rijden. Twee dagen later, als we thuis zijn, communiceert Ionity met ons dat we best de app eens herinstalleren. Meestal lost dat volgens hen het probleem op. Dan weten ze toch al dat er een probleem is met hun app! IT-toestanden hé.

Laadstop 4 – Ionity Götthard Nord – Zwitserland (score 4/5)

Ja hoor, deze keer is het een fluitje van een cent om de gevreesde Götthard-tunnel te passeren. We hebben geluk! Nog even een snelle laadstop bij Ionity Götthard Nord, goed voor een 13,66 KWH in 13 minuten en we kunnen weer verder.

Laadstop 5 – Ionity Neuenkirch - Zwitserland (score 4/5)

Strikt genomen is deze stop niet nodig voor het rijbereik van onze wagen. Maar ten eerste is onze strategie: regelmatig stoppen, 20 minuten laden, en weer verder aan 80% (soms zelfs iets meer, als we niet tijdig terug raken aan de wagen, dat laden gaat behoorlijk snel). Ten tweede besluiten we om de volgende dag onze planning om te gooien, en Ionity zoveel mogelijk te vermijden. We willen het toch iets goedkoper doen. Dus nu nog even 14,48 KWH snel laden bij Ionity, in 16 minuten. En weg zijn we, op zoek naar ons hotel.

Laadstop 6 – Hotel Garni Scharerer in Müllheim – Duitsland (score 4/5)

’s Avonds in het hotel in Müllheim maken we een nieuwe rijplanning. Het zal zoveel mogelijk Shell Recharge worden, en er staat zelfs een Fastned lader op het programma. We gaan ook in Luxemburg laden bij Shell, daar betaal je momenteel maar een slordige 30 ct./KWH. Dat scheelt een aardige slok op de borrel.

Maar dat is voor morgen. Op de parking van het hotel staan Type 2 lader van 11 KWH. Met de Shell Recharge kaart maken we er gretig gebruiken van, al is dit type lader ook niet goedkoop. 0,59 ct/KWH, en dat voor een trage lader. Tijdens de nacht laden we de Kia E-Niro op voor de volle 100%.

Etappe 9 – van Müllheim (Duitsland) naar Kortenberg

Klik hier voor de link naar de google map van deze etappe

Müllheim ligt net voorbij Basel. Van ons eenvoudig, maar gastvrij, hotel vertrekken we om 10u15 – ja, we hadden wat slaap nodig – voor een 600 km. lang tocht. We zijn dus lekker volgeladen, tot 100%.

Laadstop 1 – Allego Duttlenheim – Frankrijk (score 5/5)

Deze laadstop deden we ook in de heenreis aan. Een prachtige snelwegparking. Met behulp van de Shell Recharge druppel – een alternatief voor een laadpas – lanceren we de snellader. We doen gauw wat voorraad aan lekkere broodjes en drank in, want we plannen om te eten bij de Fastned-lader Aire de la Maxe. En het is ons niet duidelijk hoe het daar zit met het versterken van de inwendige mens. Bij Allego laden we dus snel 11,08 KWH bij. Opgeladen tot een slordige 85% zetten we onze tocht goedgemutst verder.

Onderweg naar Fastned Aire de La Maxe krijgen we toch honger. Het is ook al halftwee ’s middags. We stoppen op een parking met snellader, maar die slaan we even over. We hebben geen zin om de prijs voor het laden in de gsm-appjes op te zoeken. We hebben een lekkere picknick en zetten de tocht verder. Er zitten toch genoeg kilowatts in de batterij. We kunnen ontspannen verder.

Laadstop 2 – Fastned Aire de la Maxe – of toch niet? (score ???)

Fastned heeft een gloednieuwe site van maar liefst 16 snelladers gebouwd, net boven Metz. Een welkome site in wat ooit de Franse laadwoestijn was. Alleen… onze routeplanner, Google Maps, slaagt er niet in om ons tot bij de Fastned-laders te brengen. We rijden ons vast op een industriële site met slagbomen. Het is een elektriciteitscentrale van EDF. Op het zicht lukt het ook niet, al zien we prachtige Fastned site visueel liggen, kort bij een Ikea-vestiging. We proberen de app van Fastned om er te geraken. Via die app lanceren we de route op Waze, maar die brengt ons op dezelfde foute route. We roepen de hulp in van verschillende locals, maar dat brengt ook geen soelaas. Foute boel dus.

Na een goed half uur toertjes rijden rond de Fastned-site, maar er niet geraken, is het goed geweest. Straf eigenlijk, dat zelfs de navigatie via de Fastned app ons niet ter plaatse kan brengen. Maar geen probleem. Dankzij onze voorzichtige laadstrategie hebben we nog genoeg batterijcapaciteit over. We rijden door tot in het Groot Hertogdom Luxemburg. Daar is het bovendien goedkoper laden. Een geluk bij een ongeluk.

We willen niet dat andere reizigers hetzelfde overkomt. Dus eenmaal thuisgekomen geven we het navigatieprobleem door aan Fastned. Ze zijn al op de hoogte en gaven het door aan Google. Alleen, dat duurt enige tijd om die aanpassing door te voeren. Kijk dus uit als je in de zomer van 2023 de site van Fastned Aire de la Maxe op je reisprogramma zet.

Laadstop 3 – Luxemburg Shell Recharge Helfent – Groot Hertogdom Luxemburg (score 3/5)

Oorspronkelijk was deze laadstop gepland bij het Chargy Station bij Aire de Cappellen Süd. Maar omdat we al een laadstop oversloegen, stoppen we iets vroeger. Luxemburg telt genoeg snelladers. We stoppen bij Shell Recharge in Helfent, kort bij de Luxemburgse hoofdstad. De 300 KW lader is te snel voor onze Kia uiteraard, maar in de praktijk levert die zelfs minder dan onze wagen aankan. En we zijn hier alleen om te laden.

We laden een 40 minuten, om onze batterij na de lange tocht door Frankrijk weer op niveau te brengen naar een 80%. We gebruiken de tijd om even te wandelen – dat doet ons deugd na een lange dag in de wagen en snel nog iets te eten.

In Frankrijk ging het vrij goed met het verkeer. Maar de obligate wegenwerken vertraagden ons toch wel, net als de misgelopen zoektocht naar Fastned Aire de la Maxe. En in Luxemburg zelf was er behoorlijk wat file.

Aan de transparantie van de prijzen aan de snelladers valt wel nog véél te verbeteren. Je moet voortdurend wisselen tussen packs en laadpassen, om een redelijke prijs te krijgen. In Luxemburg betaal je met Shell Recharge slechts 0,30€/KWH tot eind 2023. Met dank aan de Luxemburgse overheid. Die geeft  geeft tot dan korting op de energieprijs bij publieke laadpunten. Toch staat er aan de snellader een prijs van 0,69€/KWH. Dat is de maximumprijs die je er kan betalen, afhankelijk van de laadpas die je gebruikt. Het is wel een interessante laadstop op weg naar het Zuiden.